ای از مشخصات اطلاعاتی را نشان می دهد که شامل : حیطه عمل (محدود تا گستردگی سیستم حسابداری مدیریت) ، بهنگام بودن (کند / استاندارد تا سریع / سفارشی نسبت به درخواست ها) ، سطوح تجمیع (از خلاصه شده تا بسیار مفصل و مشروح) و یکپارچگی (از اطلاعات فقط مختص به یک دپارتمان تا اطلاعاتی مختص به سایر دپارتمان ها) می باشد.
در حالیکه این تجزیه ابعادMAS برای ارزیابی نظر و دیدگاه کاربران در مورد اطلاعات MAS مفید واقع می شود و سنجش مطمئنی از این زمینه را به عمل می آورد اما ممکن است کسی دیدگاه گسترده تری را اخذ کند چون این چهار بعد یک سطح از کیفیت و پیشرفتگی را برای MAS تشریح می کنند
بحث ابهام در بخش کانونی بیشتر مطالعات سیستم حسابداری مدیریت قرار گرفته و به طور تجربی اثر تعدیل کننده یا واسطه گرانه آنها مورد بررسی قرار گرفته است .
برخی از متغیرهای ابهام بکار رفته در مطالعات MAS عبارتند از :
ابهام محیطی مشاهده شده ، جهت گیری های استراتژیک ، عدم تمرکز ، فرهنگ ملی ، ابهام کاری و وابستگی .
باونز و ابرنتی بیان داشتند که شناخت شرایط تاثیرگذار در طراحی MAS بسیار محدود شده است در حالیکه شناخت این شرایط برای آشنائی طراحان با متغیرهای پیشین که ممکن است نتیجه طرح MAS در سازمان باشند بسیار با اهمیت است. نتیجه این تحقیق با تحقیقات قبلی که به بررسی اثر تعاملی یک متغیر پیشین بر روی رابطه بین MAS و متغیر پیامد ﻣﻰپردازد مغایر است.
3-1 بیان ﻣﺳﺄله
در فرایند برنامه ریزی حسابداران مدیریت برای تدوین برنامه های آتی از طریق فراهم کردن اطلاعات در تصمیم گیری راجع به خرید، تولید و فروش محصول و همچنین در ارزیابی پروژه های سرمایه ای کمک می کنند.
حسابداران مدیریت از طریق تهیه گزارشهای عملکرد که در آن نتایج واقعی با نتایج برنامه ریزی شده برای هریک از مراکز مسئولیت مقایسه می شود، به فرایند کنترل کمک می کنند.
ساختار سازمانی به منظور حصول اطمینان از عملکرد موثر؛ با اختیار ، مسئولیت و تخصصی کردن فعالیتها سر وکار دارد، حسابداری مدیریت با بکارگیری حسابداری سنجش مسئولیت ، سیستم حسابداری را به منظور تعریف و تلفیق بهتر این روابط ، طراحی و اجرا می کند.
حسابداری مدیریت از طریق استقرار و نگهداری سیستمهای موثر برای ارائه و گزارشگری اطلاعات ، به وظیفه انتقال اطلاعات کمک ﻣﻲکند.
بودجه و گزارشهای عملکرد که توسط حسابداران مدیریت تهیه می شود،بر ایجاد انگیزه در کارکنان سازمان تاثیر عمده می گذارد.
با توجه به مشخص شدن اهمیت ونقش سیستم حسابداری مدیریت در فرایند راهبری و مدیریت اثربخش سازمان حال این سوال در ذهن محقق نقش می بندد که چه عواملی بر سیستم حسابداری مدیریت اثرگذار است؟ عملکرد مدیران به چه نحو و تا چه میزان تحت تاثیر حسابداری مدیریت قرار می گیرد؟ در این تحقیق سعی می گردد پاسخی علمی برای این سوالات ارائه گردد.
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی سیستم حسابداری مدیریت بر عملکرد مدیران است در این راستا سیستم حسابداری مدیریت به 4 زیرمجموعه کلی شامل :وسعت قلمرو سیستم حسابداری مدیریت ، سطوح تجمیع در سیستم حسابداری مدیریت ، انسجام و یکپارچگی سیستم حسابداری مدیریت و بهنگام بودن سیستم حسابداری مدیریت طبقه بندی شده است و 2 عامل ، ابهام كاری ( عدم اطمینان ) و عدم تمرکز نیز به عنوان عوامل موثر بر این سیستم در نظر گرفته می شوند که به صورت غیرمستقیم بر عملکرد مدیران اثرگذار هستند.
وسعت قلمرو در MAS به گستردگی و جامعیت سیستم حسابداری مدیریت اشاره دارد.
منظور از بهنگام بودن ؛ ارائه به موقع اطلاعات توسط سیستم حسابداری مدیریت و دسترسی سریع و بهنگام به اطلاعات بخشهای مختلف شرکت است.
سطوح تجمیع به توانائی سیستم حسابداری مدیریت در گردآوری و طبقه بندی و ارائه مناسب اطلاعات جهت تجزیه و تحلیلهای مدیران اشاره دارد.
منظور از ماهیت یکپارچگی در MAS توانائی سیستم حسابداری مدیریت در ارائه اطلاعاتی است که اثرات متقابل عملیات بخشها و تصمیمات مدیران سطوح مختلف بر تصمیمات دیگر مدیران و عملیات کلی شرکت را نمایان می سازد.
ابهام كاری به میزان تسلط و سیطره شخص بر شغل وکار خود و همچنین علاقه به شغل اشاره دارد در واقع ابهام بیانگر تفاوت بین اطلاعات موردنیاز برای انجام وظیفه و اطلاعات در دسترس موجود است. هدف از ارائه این متغیر در تحقیق حاضر تعیین اثر سطح عدم اطمینان یا ابهام موجود بر فعالیتهای روزانه مدیریت است.
عدم تمرکز به سطح اختیار و مسئولیت پذیری مدیران در امر برنامه ریزی ، هدایت و کنترل فعالیتهای شرکت اشاره دارد.
جامعه آماری این تحقیق مدیران شرکتهای واقع در شهرک صنعتی شهر کرمانشاه می باشد که با توجه به عوامل محدود کننده زمان وهزینه اقدام به نمونه گیری خواهد شد.
4-1 چارچوب نظری تحقیق
فدراسیون بین المللی حسابداران تعریف زیر را ازحسابداری مدیریت به دست داده است :
حسابداری مدیریت فرایند تشخیص، اندازه گیری ، انباشت ، تحلیل ، تنظیم وتفسیر وارتباط اطلاعات (مالی و عملیاتی) است كه برای برنامه ریزی ارزیابی وكنترل سازمان و حصول اطمینان ازحسابدهی ونحوه استفاده ازمنابع مربوط مورد استفاده مدیران قرارمی گیرد .
مفاهیم حسابداری مدیریت برخاسته ازهدفها و ویژگی های كیفی اطلاعات این نظام است . درصورت وجود انسجام میان چنین مفاهیمی می توان از آن به عنوان مبنای اصلی تدوین مبانی نظری برای حسابداری مدیریت استفاده كرد.اگرچه تبیین مفاهیم حسابداری مدیریت به طورپراكندﻩای درادبیات این حوزه مطرح شده است ، اما ارائه وبررسی همزمان این مفاهیم ﻣﻰتواند تشكیل دهنده یكی از اجزای اساسی چارچوب نظری باشد .
در هر پژوهش آشنایی با کلیات تحقیق برای درک هرچه بیشتر موضوع تحقیق امری ضروری بنظر می رسد، لذا در این فصل سعی کرده ایم پس از بیان مسئله به اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته و در ادامه اهداف تحقیق، چارچوب نظری تحقیق،مدل مفهومی تحقیق،فرضیه های تحقیق و متغیرهای مستقل و وابسته را بررسی نموده و در پایان به تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق بپردازیم.
2-1- بیان مسئله
مالیات به عنوان یک بخش از در آمدهای دولت نقش مهمی دراقتصاد هر کشور دارد . آگاهی ازوصول میزان درآمدهای مالیاتی نقش مهمی در پیش بینی بودجه دولت و برنامه ریزی های آتی جهت توزیع و مصرف آن دارد . اما باید در نظر داشت که بهترین مدیریت مالیاتی صرفأ آن نیست که بیشترین درآمد مالیاتی را وصول شود .این مسئله که چنین درآمدی چگونه وصول شده است یعنی اثر آن بر عدالت مالیاتی، عواقب سیاسی آن برای دولت ها وتاثیر آن بر سطح رفاه اقتصادی نیز به همان اندازه مهم است . یک مدیریت مالیاتی ضعیف ممکن است از بخش هایی که وصول مالیات از آنها به سادگی امکان پذیر است، مثلأ حقوق بگیران ، میزان معتنابهی مالیات وصول نماید در حالی که از وصول مالیات بر شرکتها عاجز باشد . بنابراین سطح وصولی مالیات یک معیار ساده برای اندازه گیری کارآیی مدیریت مالیاتی است.یک معیار دقیقتراندازه گیری کارآیی مدیریت مالی، درجه تمکین مؤدیان در میان بخش های مختلف جامعه مؤدیان است . طبق سند چشم انداز20ساله کشور که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ گردید ، تا پایان برنامه 5 ساله توسعه اقتصادی کشور دولت باید بتواند هزینه های جاری خود را ازمحل درآمدهای غیرنفتی که بطور عمده درآمدهای مالیاتی می باشد، تامین نماید . این در حالی است که آمارها نشان می دهند که درآمدهای مالیاتی سهم بسیار ناچیزی ازمنابع درآمدی کشوررا تشکیل می دهد. از این رو دولت باید درصد افزایش سهم درآمدهای مالیاتی برآمده و دراین زمینه گام های موثرتری را بردارد و این امر مسیر نخواهد شد جزء با تمکین مؤدیان نسبت به مالیات تشخیصی توسط مأموران مالیاتی .
تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که چه عواملی برارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر دارد؟ ودرادامه سوالات زیر مطرح می شود :
1-آیا تشویقات وتسهیلات مالیاتی بر ارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر می گذارد ؟
2-آیا مجازات مالیاتی برارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر می گذارد ؟
3-آیا تخصص وکارایی ماموران تشخیص مالیات درجهت اجرای عدالت مالیاتی بر ارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر می گذارد؟
4- آیا ارتقاء فرهنگ مالیاتی بر ارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر می گذارد؟
5- آیا مشارکت مؤدیان وتوجیه آنان از نحوه محاسبه مالیات بر ارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی تاثیر می گذارد؟
3-1- اهمیت وضرورت موضوع تحقیق :
نظربه این که بعد از نفت، مالیات مهمترین منبع تامین درآمد دولت می باشد و با توجه به نقش روز افزونی که دربرنامه های توسعه اقتصادی کشور برای مالیات درنظرگرفته می شود، لذا تحقق درآمدهای مالیاتی ازاهداف مهم دولت می باشد ازآنجا که مال و ثروت مورد علاقه مردم می باشد، پس افراد حاضرنیستند به آسانی آن را به کسی داده و یا در هر راهی خرج کنند، لذا دولت ها برای وصول مالیات با مشکلاتی روبرو بوده وادارات گسترده ای را در کشوربرای وصول آن تأسیس نموده اند. همواره این سوال مطرح بوده که چرا هیچگاه
مالیاتهای تشخیصی با مالیات های وصولی مطابقت نداشته وقسمت قابل توجهی ازدرآمدهای مالیاتی تحقق نمی یابد . بطور کلی امکان وصول درآمدهای مالیاتی محقق نخواهد شد جزء با تمکین مؤدیان مالیاتی نسبت به مالیات های تشخیصی، از این رو سازمان مالیاتی کشوربه عنوان متولی وصول درآمدهای مالیاتی همواره با صدور بخشنامه ها و دستورالعمل ها ضمن تاکید بر عدالت مالیاتی سعی در وصول مالیات حقه دولت نموده است .لذا تحقیق حاضر نیز سعی بر بررسی عوامل موثر بر ارتقاء تمکین مؤدیان مالیاتی دارد .
4-1- اهداف تحقیق
با توجه به موضوع پژوهش حاضر که به بررسی عوامل موثر بر تمکین مؤدیان مالیاتی می پردازد، اهداف زیر مد نظر است :
1-4-1 – اهداف کلی
هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل موثر بر تمکین مؤدیان مالیاتی می باشد.
2-4-1- اهداف ویژه
اهداف ویژه تحقیق به شرح زیر بیان می شود :
نتیجه به دست آمده از این تحقیق می تواند باعث شناخت متغیرهای موثر بر تمکین مالیات شده و درنتیجه استفاده ازنتایج آن در برنامه ریزی وسیاست گذاری سازمان امور مالیاتی کشوردر جهت تمکین مؤدیان مالیاتی، افزایش رضایت مندی مؤدیان مالیاتی، بهبود روش های شناسایی وصول درآمدهای مالیاتی مورد استفاده قرار گرفته وباعث افزایش درآمدهای کشور شود.
5-1- چارچوب نظری تحقیق
چارچوب نظری الگویی است که محقق بر اساس آن درباره روابط بین عواملی که در ایجاد مسئله، مهم تشخیص داده شده اند، نظریه پردازی می کند. این نظریه می تواند ضرورتاً سخن پژوهشگر نباشد و بطور منطقی از نتایج قبلی پیرامون مسئله نشأت گیرد. به طور خلاصه چارچوب نظری به رابطه بین متغیرهایی مانند متغیرهای مستقل، وابسته، مداخله گر و تعدیل گر که تصور می شود در دگرگونی شرایط مورد بررسی نقش دارند، می پردازد. ایجاد چنین چارچوب نظری در برقراری و ساخت فرضیه ها، آزمون ها و همچنین تکمیل درک پژوهشگر کمک می کند. (خاکی، 1387، 30).1
روش های حسابداری[1] مورد استفاده در شرکتها دارای پیامدهای اقتصادی[2] بوده و بر توزیع ثروت موثر است. در شرکتهای سهامی افراد به امید افزایش ثروتشان سرمایه گذاری می کنند. روش های حسابداری مورد استفاده بر ثروت سرمایه گذاران اثر دارد. انتخاب روش های حسابداری برای افزایش رفاه سهامداران و حداکثر کردن رفاه مدیریت به کار می رود.ادبیات حسابداری شامل مطالعاتی است که روابط بین متغیر های خاص شرکت و سیاست انتخاب حسابداری به وسیله مدیران را آزمایش می کند. بسیاری از این مطالعات متکی بر مطالعات مقطعی یا طرح های تجربی مقایسات زوجی است و بر ارتباط بین روش انتخاب حسابداری و ویژگیهای متنوع خاص شرکت تاکید می کنند. انتخاب از بین مفروضات متفاوت ارزشیابی موجودی کالا و تاثیری که بر کیفیت سود آوری[3] واحد تجاری دارد یک نمونه از انتخاب های حسابداری است. از مهمترین فاکتورهایی که گروه تحلیلی Gradient در ارزیابی کیفیت سود مورد توجه قرار داده اند موجودی مواد و کالا می باشد.کیفیت اندازه گیری موجودی کالای شرکت مستقیماً به محافظه کاری[4] و بی طرفی[5] در محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته بستگی دارد. بویژه، اگر بهای تمام شده کالای فروش رفته شرکتی کمتراز واقع ارائه شده باشد آنگاه سودآوری شرکت بالاتر از واقع گزارش می شود و بالعکس. در هنگام ارزیابی کیفیت اندازه گیری موجودی کالا، مهمترین مواردی که بایستی مورد توجه و بررسی قرار گیرند، عبارتند از:سطح و تغییر در کل موجودیهای کالا نسبت به فروش، روند حاشیه فروش، روش ارزیابی موجودیهای کالاو چگونگی تاثیر آن بر سود گزارش شده، رابطه بین انواع مختلف حسابهای موجودیهای کالا از قبیل مواد خام، کالای درجریان ساخت و کالای ساخته شده، روش مورد عمل شرکت برای اندازه گیری و ارائه موجودیهای کالا در مقایسه با دیگر شرکتهای صنعت.در این تحقیق سعی گردیده تا تاثیر ویژگیهای خاص شرکت را بر تصمیم گیری های مدیریت در انتخاب روش های حسابداری موجودی کالا سنجید و تاثیر آن انتخاب را بر روی کیفیت سود آزمون نمود.
ویژگیهای خاص شرکت با معانی زیر در این تحقیق مورد آزمون قرار می گیرد:
اندازه شرکت[6] : فروش خالص شرکت
نسبت اهرم[7] : تقسیم نمودن کل بدهیها به حقوق صاحبان سهام
نسبت سرمایه در گردش[8] : تفاضل دارائی جاری و بدهی جاری
نوع صنعت[9] : طبقه بندی شرکتهای پذیرفته شده در بورس
فرضیه های تحقیق
استقرار و تبیین درست و گویای فرضیه آغاز راهی است که روش علمی نام گذاری شده است. فرضیه خود حاصل مطالعات و بررسیهای دقیق در یافته های پیشینیان است که مبانی نظری یک حوزه از علم را پی ریزی نموده اند. یکی از خصوصیات فرضیه توانایی پاسخی دوگانه از یک سوال است که به صورت فرضیه (H0) و فرضیه جایگزین (H1) بیان می شود. بنابراین می توان گفت که فرضیه چیزی است که محقق به دنبال آن می گردد و حدسی زیرکانه و علمی درباره پی آمد پژوهش می باشد (پاشا شریف ، 1387،ص87)[1].
از آنجا که در این تحقیق هدف تعیین عوامل موثر بر انتخاب روش های حسابداری موجودی کالا می باشد لذا فرضیه های تحقیق به صورت
زیر بیان شده اند:
فرضیه اندازه:
“روش های حسابداری موجودی کالا با توجه به اندازه های متفاوت پذیرفته شده در بورس متفاوت است.”
فرضیه نسبت بدهی به سرمایه:
“بین انتخاب های حسابداری موجودی کالا و نسبت بدهی به سرمایه رابطه معنی داری وجود دارد.”
فرضیه سرمایه در گردش:
“بین انتخاب های حسابداری موجودی کالا و سرمایه در گردش رابطه معنی داری وجود دارد.”
فرضیه نوع صنعت:
” روش های حسابداری موجودی کالا با توجه به نوع صنعت در شرکتهای پذیرفته شده در بورس متفاوت است.”
فرضیه مقایسه :
“بین انتخاب روش حسابداری موجودی مواد و کالا (FIFO) و سود آوری رابطه معنی داری وجود دارد.”
5-1 ضرورت انجام تحقیق
یک بررسی درباره تحقیق بر گزارشگری مالی در صحنه بین الملل نشان می دهد که کارهای تحقیقی بسیاری در حال حاضر به کشورهای توسعه یافته اختصاص یافته و در کشورهای سوسیالیستی و در حال توسعه تحقیقات حسابداری کمتر صورت گرفته است (میک و سوداگاران،1990،ص 147). بنابراین آنها اظهار نمودند که ادبیات بیشتری درباره روش های حسابداری و گزارشگری در کشورهای سوسیالیستی نسبت به کشورهای در حال توسعه وجود دارد. با بررسی به عمل آمده از تحقیقات حسابداری انجام شده در ایران،به این نتیجه رسیدیم که در مورد انتخاب های حسابداری هیچ تحقیقی انجام نشده،بنابراین نیاز به تحقیقاتی در این مقوله در کشور احساس می شود. این تحقیق می تواند نقطه شروعی برای تجزیه و تحلیل حسابداری مالی شرکت و نحوه گزارشگری در ایران بالاخص با جنبه ترجیحات مدیران در تغییر سیاستهای حسابداری شرکت باشد. همچنین چارچوبی برای تجزیه و تحلیل و توضیح انتخاب حسابداری موجودی کالا برای استفاده کنندگان متفاوت از اطلاعات حسابداری تهیه می کند.
6-1 اهداف تحقیق
هدف از این مطالعه آزمایش تجربی انتخاب روش های حسابداری موجودی کالا در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. از آنجایی که مفروضات متفاوت جریان هزینه در ارزشیابی موجودی کالا می تواند منجر به سود حسابداری،ذخایر مالیاتی و جریان نقدی متفاوت در شرکت شود،بنابراین سیاست های متفاوت در انتخاب روش های موجودی کالا می تواند منجر به ارزش های متفاوت در شرکت شود.
محرک های اقتصادی مدیریت[8] برای انتخاب روش حسابداری برای پنج گروه استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری شرکت دارای اهمیت می باشد. در داخل هر یک از این گروه های استفاده کنندگان،کاربردهای متفاوتی از اطلاعات حسابداری شرکت که ممکن است بر انتخاب های روش حسابداری توسط شرت موثر باشد طرح شده است. این گروه ها عبارتند از:
1- مشتریان[9]: مشتری از اطلاعات حسابداری شرکت که به طرز تلقی توافق های تلویحی بین شرکت ها و مشتریانشان همچون کیفیت عملکرد،تامین مداوم کالا و خدمات،دسترسی مداوم به قطعات و خدمات بستگی دارد،استفاده می کند بنابراین دوام محصول رابطه مثبتی با انتخاب مدیریت از روش حسابداری افزاینده سود دارد.
2- عرضه کنندگان[10]: همانند مشتریان، عرضه کنندگان شرکت تاکید به توافق های تلویحی بین شرکت و عرضه کنندگان را دارند. این توفق های تلویحی معمولا در ارتباط با زمان پرداخت و تقاضای مداوم برای عرضه کنندگان محصولات و خدمات است. بنابراین میزان موجودی شرکت انتظار می رود ارتباط مثبتی با انتخاب مدیریت از روش های حسابداری افزاینده سود داشته باشد.
امروزه علم و تکنولوژی مربوط به سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی با سرعت غیرقابل تصوری در حال پیشرفت می باشند. ارتباطاتی که تا دیروز به صورت یک رویا به نظر می رسید امروز به صورت یک نیاز مطرح می شود. از عمل تلفن های موبایل نسل اول کمتر از سی سال می گذرد. در آن زمان برقراری ارتباط و مکالمه به صورت بی سیم برای عموم، بیشتر یک رویا به نظر می رسید و شبکه های کامپیوتری، هنوز به صورت یک نیاز مطرح نشده بودند. در آن روزها کسی به فکر دسترسی بی سیم و عمومی به اطلاعات نبود.
با توجه به آنچه ذکر شد تعیین یک هدف نهایی برای تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی با عدم قطعیت مواجه است لذا انسان در هر مقطع زمانی، هدفی نسبی را برای تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی تعریف می کند و امروزه این هدف نسبی عبارت است از:
«دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباطات در هر زمان و مکان».
کلمات «هر زمان» و «هر مکان» باعث مطرح شدن مخابرات بی سیم خواهد شد. در عین حال دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباطات شامل محدوده بسیار وسیع تری نسبت به وظیفه فعلی تلفن های موبایل، یعنی برقراری مکالمه می باشد (از ارسال e-mail و تجارت الکترونیک گرفته تا ارتباطات چند رسانه ای نوین که همگی به صورت جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان مطرح می شوند). پیش بینی می گردد در سال 2007 بیش از 50% مخابرات جهان به صورت بی سیم پیاده سازی می شود. بدینسان آغاز هزاره سوم میلادی متقارن با دگرگونی های اساسی در مخابرات و تبدیل قسمت قابل توجه ای از شبکه مخابرات سیمی به شبکه های ارتباطی بی سیم می باشد.
پاسخگویی به این نیازهای گسترده مستلزم استفاده از عرض باند رادیویی بزرگتری می باشد. با توجه به محدودیت استفاده از طیف رادیویی، متخصصان همواره به دنبال بهینه سازی استفاده از طیف (به عنوان مثال با بهره گرفتن از آنتن های هوشمند) برای افزایش «ظرفیت سیستم ها و نرخ بیت داده ارسالی» جهت رفع نیازهای جدید و همچنین افزایش سطح پوشش این سیستم ها، برای برآورده ساختن قید «هر مکان» می باشند. در این راستا سیستم های مخابرات تلفن همراه به عنوان راه حل، ارائه شده است. سیستم های تلفن همراه نسل دوم و سوم تا حدودی به سمت این اهداف پیش رفته اند و هم اکنون مطالعات بسیار وسیعی در سراسر دنیا توسط مراکز تحقیقاتی برای رسیدن به اهداف ذکر شده تحت عنوان سیستم های موبایل نسل چهارم (IP) صورت می گیرد. آنچه که در تحقیقات مختلف به آن بصورت یک عامل کلیدی نگریسته شده است، تعیین تکنولوژی و تجهیزات مورد نیاز (جهت برآورد اقتصادی) جهت پیاده سازی شبکه سیار می باشد.
کشور ما با داشتن 3/45 میلیون مشترک تلفن همراه تا اواسط سال 83، با رشد روزافزون تقاضا روبرو بوده و در توسعه 5 سال آتی (1387 – 1383) پیش بینی می شود تعداد مشترکین تلفن همراه بالغ بر 15 میلیون افزایش خواهد یافت.
با توجه به آنچه که پیشتر ذکر شد، در این پروژه تعیین ابعاد و فهرست تجهیزات (طراحی بدون بهینه سازی) شبکه ارتباطات سیار برای برنامه پنج ساله آتی توسعه کشور (سال های 87 – 1383) انجام شده است. در این راستا از مشاوره متخصصان مجرب در امر طراحی ارتباطات سیار (جهت برآورد نسبتاً دقیق میزان تجهیزات مورد نیاز و تعیین هزینه مورد نیاز تامین تجهیزات فوق) بهره گرفته شده است. لازم به ذکر است که تامین تجهیزات براساس قراردادهای فعلی شرکت مخابرات ایران، با چهار شرکت خارجی اریکسون، نوکیا، هووائی (ارائه دهنده گره های GPRS) و زیمنس و دو شرکت داخلی (فنون ارتباطات سیار و میکروموج) می باشد.
پروژه حاضر در سه فصل «بخش سیستم رادیوئی و ایستگاه های پایه و کنترل کننده آنها (BBS)»، بخش سوئیچینگ شبکه تلفن همراه (NSS)» و «نتیجه گیری» آماده شده است.
در ابتدای بخش BSS خواهیم دید که براساس توزیع تقاضا / واگذاری در 28 استان کشور، بالغ بر 15 میلیون مشترک جدید، در برنامه توسعه آتی کشور (سال های 87 – 1383) متقاضی استفاده از تلفن همراه خواهند بود.
سپس اجزاء بخش BSS که شامل: «BTS (ایستگاه فرستنده – گیرنده پایه)» و «BSC (کنترل کننده ایستگاه پایه)» است بیان می شوند. در ادامه چگونگی طراحی بیان خواهد شد. خواهیم دید که برای رسیدن به یک طرح با پوشش مناسب و ظرفیت بهینه و کیفیت بالا، باید فرایندهای طراحی سیستم های رادیویی و پارامترهای کلیدی آن (ترافیک و آستانه پوشش) در نظر گرفته شوند. نکته مهم در مورد پارامترهای فوق، تاثیر آنها در پوشش و ظرفیت شبکه می باشد. به همین دلیل آنها را پارامترهای کلی (Global) می نامند. در ادامه برآورد تجهیزات لازم و همچنین تقسیم بندی تجهیزات از لحاظ تولید داخل یا وارد شده از خارج انجام شده است که این برآورد شامل تجهیزات Outdoor (دکل، آنتن و فیدر و…) و همچنین Indoor (تعداد و ترکیب BTS و تعداد BSC های مورد نیاز) خواهد بود که با جزئیات کامل ارائه خواهد شد. سپس برآورد بازار تجهیزات بخش BSS با توجه به قیمت تجهیزات صورت می پذیرد. در انتها میزان کل تجهیزات اصلی برای هر استان به عنوان نتیجه گیری ارائه خواهد شد.
در بخش سوئیچینگ شبکه تلفن همراه (NSS) نیز در آغاز مفاهیم را بیان کرده و در ادامه توپولوژی شبکه زیرساخت و وضعیت فعلی و توسعه آتی شبکه تلفن همراه، مسیریابی در شبکه تلفن همراه، واسط های شبکه و پارامترهای اولیه طراحی ترافیکی و سیگنالینگی، ارائه شده است.
در قسمت بعد در مورد ویژگی و ظرفیت گره های شبکه تلفن همراه در برنامه توسعه آتی (MSC/VLR, HLR, TSC, SMSC, VMSC, STP, IN, GPRS) و تعداد لینک E1 ارتباطی (ترافیک و سیگنالینگ) آنها با گره های شبکه تلفن همراه و شبکه PSTN (تلفن ثابت) و شبکه دیتا محاسبه شده و نحوه محاسبات بیان شده است. لازم به ذکر است که نکات مورد استفاده در طراحی و تعیین ابعاد تجهیزات هر قسمت به صورت مجزا آورده شده است. در انتهای بخش نیز برآورد تجهیزات مورد نیاز برای اجرای شبکه و قیمت آنها ارائه شده است.
در بخش پایانی نتیجه گیری نهائی در مورد تعیین ابعاد و فهرست تجهیزات مخابرات سیار در برنامه توسعه پنج ساله سوم آتی کل کشور، در زمینه مخابرات سیار ارائه شده است و خواهیم دید که بازار فوق چه حجم بالایی از سرمایه را به خود اختصاص خواهد داد.
حفاظت از سیستم قدرت و تجهیزات بزرگ و كوچك آن یكی از مهمترین وظایفی است كه باید به بهترین صورت انجام پذیرد تا ثبات و پایداری و فعالیت دائم سیستم تخمین شود این مساله به ویژه در سیستم توزیع انرژی الكتریكی كه پیچیده ترین بخش در یک سیستم قدرت به شمار می آید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا كه از یک سو بیشترین اشتباهات و خطاها در سیستم توزیع رخ می دهد. و از سوی دیگر ارتباط نزدیک آن با مصرف كنندگان انرژی الكتریكی ضرورت عملكرد صحیح و مداوم آن را بیشتر می كند. عملكرد درست سیستم توزیع نه تنها به دقت طراحی آن بستگی دارد بلكه به تنظیم درست تجهیزات حفاظتی نیز بسیار وابسته است زیر این تنظیم درست و به هنگام باعث می شود كه خطاها پدید آمده در سیستم توزیع به سرعت و با دقت برطرف شده و كیفیت و قابلیت اطمینان برق سانی بهبود می یابد.
1- هدف
به علت ساختار شبكه های توزیع، گستردگی در معرض عواملمحیطی بودن آنها بسیاری از خاموشیهای اعمال شده به مشتركین ناشی از حوادث این شبكه ها می باشد روش عیب یابی فعلی در شبكه های توزیع به علت عدم وجود تجهیزات حفاظتی و مانیتورینگ مناسب و نیز نبودن امكان كنترل از راه دور زمانبر بوده و به صورت سعی و خطا می باشد. این مسئله باعث برخی آسیب های احتمالی و جبران ناپذید بر تجهیزات شبكه یا مشتركین نیز می گردد و از طرفی گسترش روزافزون شبكه های توزیع موجب شده تا دیگر امكان استفاده از روش های
سنتی نگهداری ، بهره برداری و حفاظت شبكه مسیر نباشد.
به همین دلیل سیستمی كه بتواند شركت های توزیع را به نظارت از راه دور و هماهنگ نمودن اعمال فرمان روی تجهیزات به صورت آنی و از فاصله دور قار نماید امر بدیهی و اجتناب ناپذیری باشد. كه در واقع هدف نهایی بحث ارائه برق به مشتركین با قابلیت اطمینان بالا و كیفیت توان مناسب می باشد. كه در این پایان نامه با توجه به موارد مذكور به بررسی جامع جایابی بهینه تجهیزات حفاظتی نسل جدید پرداخته ایم.
2- پیشینه
برای موضوع جایابی تجهیزات حفاظتی درشبكه های توزیع روش های متعددی مطرح وارائه شده است كه می توان به دو دسته، جایابی بهینه كلیدهای جدا كننده ( سكسیونرها) و جایابی تجهیزات حفاظتی تقسیم كرد. آقای Billinton در سال 1996 روش باز پخت فلزات (آبكاری فولاد) را برای تعیین مكان سكسیونرها بیان كرد [ 5]. به دنبال آن در سال 1997 روشی مبتنی بر تعویض شاخه برای مكان یابی سكسیونرها ونقاط مانور مطرح گردید. و همچنین در مراجع در سالهای 1998 و 1999 از طریق جستجوی مستقیم و یكایک شماری، تعداد و مكان سكسیونرهای شبكه توزیع مشخص شده است. تا اینكه در سال 2002 نیز روشی مبنی بر جابجایی سكسیونرهای موجود در شبكه به منظور دستیابی به قابلیت اطمینان بهتر ارائه شده است.
اما در رابطه با جایابی تجهیزات حفاظتی، Soudi و Tomsovic در سال 1998 روشی برای جایابی تجهیزات حفاظتی با بهره گرفتن از برنامه نویسی باینری مطرح كرد. و در سال 2002 موضوع جایابی
تجهیزات حفاظتی با ارائه یک روش ابتكاری با هدف بهبود قابلیت اطمینان بیان شده است. با توجه به اهمیت موضوع روشها مختلفی در رابطه با جایابی با بهره گرفتن از تكنیک های نوین و ریاضیات پیشرفته مطرح گردیده است كه از جمله آنها در سال 2004 روشی مبنی بر برنامه ریزی غیر خطی و الگوریتم ژنتیک جهت تخصیص بهینه تجهیزات حفاظتی مطرح و ارائه شده است.
در كشور ما از سال 2002 موضوع جایابی تجهیزات مورد توجه قرار گرفت و مطرح شد بطوریكه در مراجع با عنوان مكان یابی بهینه كلیدها و سكسیونرهای سیستم توزیع انرژی الكتریكی با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک تعریف و ارائه شده است. و نیز در مرجع در سال 2003 یک روش ابتكاری برای جایگذاری كلیدها با بهره گرفتن از برنامه ریزی غیر خطی و متغیر دودویی ارائه شده است.